Tên Thủ Đô Thái Lan Đầy Đủ

Thái Lan dự kiến đổi tên chính thức của thủ đô thành Krung Thep Maha Nakhon, song vẫn công nhận tên cũ Bangkok.

Bangkok hay Krung Thep Maha Nakhon ?

Tờ Bangkok Post đưa tin nội các Thái Lan ngày 15.2 đã thông qua dự thảo tuyên bố do Văn phòng Thủ tướng đưa ra dựa trên đề xuất của Văn phòng Hội Hoàng gia Thái Lan (ORST) về việc cập nhật tên gọi các quốc gia, vùng lãnh thổ, khu vực hành chính và thủ đô. Văn bản nêu rõ Krung Thep Maha Nakhon sẽ trở thành tên chính thức của thủ đô Thái Lan.

Du khách tham quan Cung điện Hoàng gia Thái Lan ở Bangkok

Thông báo này đã gây ra nhiều sự hoang mang và bối rối, đặc biệt là với người nước ngoài, vốn quen gọi thủ đô Thái Lan là Bangkok. Trên thực tế, Krung Thep Maha Nakhon (hay thường được người Thái gọi tắt là Krung Thep) mới là tên chính thức của thành phố này. Đáng chú ý hơn, Krung Thep Maha Nakhon cũng chỉ là một cách gọi tắt. Tên đầy đủ của thủ đô Thái Lan là “Krungthepmahanakhon Amonrattanakosin Mahintharayutthaya Mahadilokphop Noppharatratchathaniburirom Udomratchaniwetmahasathan Amonphimanawatansathit Sakkathattiyawitsanukamprasit”. Dịch sang tiếng Việt, cái tên này nghĩa là “Thành phố của các thiên thần, thành phố vĩ đại của những vị bất tử, thành phố tráng lệ của chín viên ngọc quý, nơi ngự trị của nhà vua, thành phố của các cung điện hoàng gia, quê hương của các vị thần, được Vishvakarman dựng lên theo lệnh của Indra”. Dù được sử dụng phổ biến ở nước ngoài, cái tên Bangkok - có nguồn gốc từ một khu vực cũ của thành phố - chỉ chính thức được công nhận từ tháng 11.2001.

Trong một bài đăng trên Facebook sau đó, ORST làm rõ rằng cả hai cách gọi Bangkok và Krung Thep Maha Nakhon đều được chấp nhận. Phó phát ngôn viên chính phủ Thái Lan Ratchda Dhanadirek cũng cho biết thông báo này chỉ liên quan đến việc thay đổi dấu câu. Theo đó, cách gọi thủ đô Thái Lan sẽ từ “Krung Thep Maha Nakhon; Bangkok” chuyển thành “Krung Thep Maha Nakhon (Bangkok)”.

Dù còn phải được một ủy ban chuyên trách thông qua thì mới chính thức có hiệu lực, thông báo của ORST đã gây ra một cuộc tranh cãi lớn bên trong đất nước Thái Lan.

Theo Bangkok Post, những người chỉ trích lo ngại cái tên Krung Thep Maha Nakhon có thể gây hại cho thương hiệu du lịch của Bangkok. Đài Thai PBS đưa tin những người này còn lập một chiến dịch phản đối trên trang web change.org. Tính đến ngày 17.2, chiến dịch này đã thu được hơn 2.700 chữ ký đồng tình.

Giữa tranh cãi, Bộ trưởng Văn hóa Thái Lan Itthiphol Kunplome ngày 16.2 nói mình ủng hộ tên chính thức của thủ đô là Krung Thep Maha Nakhon vì cái tên thể hiện lịch sử huy hoàng của thành phố. Ông cũng chỉ ra rằng tên Bangkok hầu như chỉ xuất hiện trong các bộ phim và tác phẩm quảng cáo.

Tuy vậy, một số người đặt câu hỏi về sự cần thiết của việc thay đổi dấu câu. Họ cho rằng việc này còn gây tiêu tốn ngân sách khi cơ quan chức năng phải cập nhật các văn bản cho phù hợp. Dù sau đó, chính phủ Thái Lan đã làm rõ rằng các cơ quan được phép gọi thành phố thủ đô là Bangkok hoặc Krung Thep - tùy theo ý thích, làn sóng phản đối vẫn tiếp diễn.

Trong bài xã luận đăng ngày 18.2, báo Bangkok Post chỉ trích việc ORST đưa ra thay đổi này chỉ bằng một thông cáo báo chí, để rồi người dân và các cơ quan chức năng khác “vò đầu bứt tai” không biết vì sao phải thay đổi cách viết, và bây giờ họ phải làm gì. Tờ báo này cũng cho rằng các nhà chức trách, đặc biệt là ORST, phải trả lời câu hỏi của công chúng. Các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp cũng cần được hướng dẫn về việc áp dụng thông báo của ORST. Bangkok Post chỉ ra rằng dù được viết như thế nào đi nữa, tên gọi của một nơi bắt nguồn từ những con người sống ở đó. Họ nhận ra những đặc điểm của nơi mình sống và quyết định gọi nơi đó như vậy. Do đó, cơ quan chức năng nên hỏi ý kiến người dân trước khi ra quyết định liên quan tới việc này.

Nội các Thái Lan ngày 16-2 đã thông qua đề xuất của Văn phòng Hiệp hội Hoàng gia Thái Lan về việc thay đổi tên tiếng Anh chính thức của thủ đô nước này từ “Bangkok” thành “Krung Thep Maha Nakhon”, có nghĩa là “Thành phố thủ đô của các thiên thần vĩ đại”.

Về nguyên tắc, tên gọi chính thức mới sẽ có hiệu lực sau khi được một ủy ban phụ trách xem xét kỹ lưỡng tất cả các dự thảo luật, cùng với các đánh giá bổ sung từ Bộ Ngoại giao Thái Lan.

Tuy nhiên, tên “Bangkok” vẫn có thể tiếp tục được sử dụng để chỉ thủ đô của Thái Lan, ngay cả sau khi bản cập nhật chính thức này có hiệu lực.

Tên “Bangkok” đã được sử dụng từ tháng 11-2001. Vua Rama IV giải thích, Bangkok là tên cũ của Thon Buri, cố đô của vương quốc, vì nằm dọc theo các kênh Bangkok Noi và Bangkok Yai. Hiện giờ, Bangkok là một phần của khu vực đại đô thị lớn hơn, bao gồm các quận Bangkok Noi và Bangkok Yai.

Ý nghĩa của tên mới “Krung Thep Maha Nakhon”

“Krung Thep Maha Nakhon”, hoặc “Krung Thep” được cho là phiên bản ngắn gọn tên một nghi lễ của thủ đô, đó là: “Krungthepmahanakhon Amonrattanakosin Mahintharayutthaya Mahadilokphop Noppharatratchathaniburirom Udomratchaniwetmahasathan Amonphimanawatansathit Sakkathattiyawitsanukamprasit” (bao gồm 21 chữ) và sẽ là tên thủ đô dài nhất trên thế giới.

Dịch sang có nghĩa là “Thành phố của các thiên thần, thành phố vĩ đại của những người bất tử, thành phố tráng lệ của chín viên ngọc quý, nơi ở của nhà vua, thành phố của các cung điện hoàng gia, quê hương của các vị thần, được Vishvakarman dựng lên theo lệnh của thần Indra”.

Trong thông báo này, Văn phòng Hiệp hội Hoàng gia Thái Lan cũng đã liệt kê cách viết chính thức của tiếng Thái cho các thành phố khác, cụ thể là tên tiếng Thái của Kuala Lumpur, Rome, Nay Pyi Taw, Kathmandu và cho Nhà nước Palestine.

Phản ứng của công chúng đối với tên mới của thủ đô Thái Lan

Văn phòng Hiệp hội Hoàng gia Thái Lan đang vấp phải sự phản đối của cư dân mạng về việc nên gọi tên thủ đô của Thái Lan là gì, giữa “Bangkok” và tên chính thức “Krung Thep Maha Nakhon”.

Tuy nhiên, một nữ phát ngôn viên của chính phủ cho biết, không có gì thay đổi đối với tên thủ đô ngoài các dấu chấm câu bởi tên “Krung Thep Maha Nakhon; Bangkok” với dấu chấm phẩy ở giữa đã được sử dụng từ năm 2001, giờ sẽ được đổi thành “Krung Thep Maha Nakhon (Bangkok)”.

Trên trang Facebook của mình, Văn phòng Hiệp hội Hoàng gia Thái Lan cũng đăng tải thông tin rằng, cả hai tên “Krung Thep Maha Nakhon” và “Bangkok” đều có thể được sử dụng, sau khi thông báo về việc đổi tên này đã nhận phải chỉ trích của công chúng.

Thống đốc Bangkok Aswin Kwanmuang chia sẻ, trên thực tế, không có gì thay đổi trong bản cập nhật mới nhất về tên chính thức của thủ đô “Krung Thep Maha Nakhon” vì nó đã được sử dụng từ hàng chục năm trước. Tuy nhiên, hầu hết người nước ngoài vẫn gọi thủ đô của Thái Lan là Bangkok.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thái Lan Itthiphol Kunplome ngày 16-2 cũng tỏ ra đồng tình với tên chính thức “Krung Thep Maha Nakhon”, cho rằng tên gọi đã phản ánh thanh danh của thủ đô nước này.

Trong khi đó, cựu giảng viên kinh tế tại Đại học Chulalongkorn, Somkiat Osotsapa lại phản đối điều này khi cho rằng “Bangkok” đã trở thành thương hiệu của đất nước, và việc thay đổi tên dài sẽ gây khó đối với người nước ngoài.

Cùng quan điểm với ông Osotsapa, sinh viên 22 tuổi người Myanmar Nang Mwe Phaung, đang theo học tại một trường đại học ở Thái Lan cũng chia sẻ, tên gọi “Bangkok” ngắn gọi và dễ nói, dễ nhớ hơn là “Krung Thep Maha Nakhon”, vì vậy, việc thay đổi tên có thể làm phức tạp hóa quá trình giao tiếp giữa người Thái Lan và người nước ngoài.